Functiewissel

Zo werd het in het NRC van afgelopen woensdag genoemd. De walgelijke stunt van Vladimir Poetin en Dimitri Medvedev.

Dat Poetin weer even president werd en dat Medvedev premier werd. Wat die twee hebben geflikt kan en mag toch vandaag de dag niet meer voorkomen? Ik dacht dat we byebye hadden gezegd tegen het communistische regime dat de USSR zolang in zijn greep had. Dat we de KGB hadden opgeheven, de grenzen hadden geopend, de oud-Sovjetstaten hadden vrijgelaten. Dat we kortom bezig waren om democratie in te voeren in Rusland. De democratie die met het 'glasnost' en 'perestrojka' van Gorbatsjov zo enthousiast en welwillend was ingezet. Het openbreken van het IJzeren Gordijn en de val van de Sovjetunie.

Niets is minder waar. Journalisten van o.a. de liberale krant Nezavisimaya Gazeta wordt de mond gesnoerd, vrije demonstraties worden hardhandig de kop ingedrukt en democratie lijkt verder weg dan ooit.

Hoe heeft dit zo ver kunnen komen?

In een 360 van een aantal maanden terug las ik een artikel waarin werd besproken dat de generatie waar Poetin deel van uitmaakt - de generatie die geboren werd tijdens Stalin en opgroeide tijdens Chroesjtsjov - niet anders gewend is dan dat de zaken zo geregeld werden. Kortom, er wordt dus gezegd dat Poetin en zijn trawanten niet beter weten! Er werd in het midden gelaten of dat een verzachtende factor is, maar daar leek het wel een beetje op. Maar hoe komt het dan dat er niemand is die daar melding van maakt? Dat er niemand is die opstaat en zegt dat het zo niet verder kan? En dat als er iemand is die dat doet, die van de aardbodem verdwijnt?
Het is natuurlijk volslagen krankzinnig om te zeggen dat die generatie niet beter zou weten. Natuurlijk weten ze beter. Ze hebben Gorbatsjov en Jeltsin toch meegemaakt?

Het land dat zo beroemd werd door de literatuur van Tolstoj, Toergenjew en Dostojewski. Het land dat in prachtige verzen werd beschreven door Pasternak en Poesjkin. Het prachtige toneel van Tsjechov en Gorki. Het land van de Fabergé-eieren. Het land van de Hermitage in Sint Petersburg. Van de toendra's, de steppes en de hoogvlaktes. Maar ook: het land dat zo omlaag werd gehaald door Hitler ('ondermensen'). Dat zoveel mee heeft gemaakt in de twintigste eeuw onder het juk van Joseph Stalin. De eeuwen daarvoor trouwens ook, tijdens de tsaren.

Mag dit land alstublieft zijn eer en waardigheid terug? En laten we dat doen door te beginnen met het demonstreren tegen de oligarchen en de machtswellustelingen. De Poetins de deur uit. Ruimte voor wederopbouw. Ruimte voor nieuwe waarden. Laten we hopen dat er de komende jaren iemand is die een poging waagt.