Zwarte Gat?

Na zes en een halve week knallen is er dan ineens (onderbroken met de normale routine van twee dagen per week werken) een gat. Vrijheid, zouden sommige mensen het zeggen. Maar Dennis zei van de week heel toepasselijk: "Ik zat op de bank en bedacht me ineens dat ik niks te doen heb."

Zo voelt het voor mij ook een beetje. Ik heb niets te doen! En dan zit je ineens met jezelf. Opgescheept, zo zou ik het niet willen noemen, maar dan moet je jezelf een beetje vermaken. Biosje pakken, boekje lezen, vrienden bellen, koffie leuten. Gatverdamme! Ik vind het maar niks. Nog niet, mind you. Ik ben gewoon ontzettend aan het afkicken en aan de vakantie aan het wennen. Dat kan zomaar drie weken gaan duren. Stel ik me aan, zegt u? Ja, misschien. Maar als ik eventjes mijn agenda terugsla en mijn schema van de afgelopen weken zie, dan gaat mijn adrenaline nog pompen. Mijn hemel, in een paar weekjes twee voorstellingen in elkaar zetten, acht optredens gehad (Woyzeck een keer, Hotel de Paris een paar keer, de Wasps in Amsterdam, de Nieuwe Oogst), laatste lessen van school, werken werken, mijn hoofd tolt er nog van. Wat een heerlijke tijd.

En na hard werken is het goed rusten. Ik rust op een paar van de kleine lauweren die mij ten deel zijn gevallen. Wat is het waanzinnig om van zoveel mensen zoveel positiviteit te krijgen in zo'n korte tijd. Enthousiaste mensen bij Hotel de Paris, enthousiaste mensen in Amsterdam, enthousiaste mensen bij Woyzeck, enthousiaste mensen bij de Nieuwe Oogst. Je gaat zomaar denken dat je talent hebt.
Maar die zin zegt het eigenlijk al: enthousiaste mensen. Ik wil podiumkunstenaar worden en dan zijn de mensen die je komen bekijken van onschatbare waarde. Je kunt jezelf ontzettend interessant vinden, maar als het publiek het niks vindt, of erger nog niet komt opdagen, dan blijf je heel alleen over. Dus daarom ben ik zo dankbaar voor al die mensen, bekend en onbekend, die zijn komen kijken. Die hun geest een paar minuten openstellen om mijn gedachtegoed erin te laten komen. En die daarna zelfs even met me komen praten erover. Dat is waar je het voor doet. De reacties van mensen.

En ja, dat moet ik de komende weken even missen. Eventjes op mezelf teruggeworpen. Wat prima is. Ik heb mezelf genoeg te vertellen. Even opladen voor het derde jaar. Het derde jaar van de nog steeds voortdurende droom. Ik hoop dat ik volgend jaar net zoveel publiek mag hebben.

E(conomische)K(risis)

Ineens lijkt het EK wel te gaan over de crisis. Landen die doorgaan naar de kwartfinale worden afgemeten aan hun financiële situatie (Griekenland? Dat kan nooit!) en landen die uitgeschakeld zijn zullen financieel ook wel niet zo lekker lopen (Nederland eruit? Ja, dat zat eraan te komen).

Als je het zo bekijkt klopt het dat Ierland er na twee wedstrijden al genadeloos uit geflikkerd is. Aan de andere kant klopt het van geen kanten dat Spanje het zo goed doet. Net zoals het feit dat Oostenrijk, een stabiele factor in de Eurozone, niet eens meedoet!

Zo zie je maar, sport en economie gaan slecht samen. Jongens die miljoenen verdienen, kunnen niet eens een potje voetbal winnen van een stelletje slecht georganiseerde Denen. Nee, want dan ligt het ineens aan het zwarte shirt. Dat is in de geschiedenis al vaker de boosdoener gebleken. Ik kan dan alleen maar met mijn hoofd tegen een muur aan beuken. Zo zielig!

Waar ik wel verbolgen over ben, is de arrogante houding van Van Marwijk. Zelfs ik als podiumkunstenaar-in-wording weet dat je constant moet veranderen. Je moet jezelf elke dag opnieuw uitvinden. Drijven op wat je al bereikt hebt is een bizarre onderschatting. Ik las in de NRC Weekend dat de afgelopen twee jaar de positie van Mark van Bommel niet ter discussie gestaan heeft. Dat vind ik opmerkelijk. Dat betekent dat die jongen dus sinds de WK-finale hetzelfde gedaan heeft. Ja, geen wonder dat hij nu op alle vlakken voorbij gesneld wordt. Het is 2012, niet 2010! Jezelf opnieuw uitvinden, je systeem aanpassen, nieuw bloed inbrengen, posities hardop ter discussie stellen.

Uiteraard ben ik één van die vele stuurlui, maar in dit opzicht moet je dit toch met me eens zijn. Stilstand is achteruitgang.

En geen punten halen op een EK is een mooie bodem voor over twee jaar. Want nu moet er iets veranderen.

Paginagroots

Op 10 juni heb ik opgetreden bij Paginagroots. Hier mijn tekst van dit event:

Ik zou moeten schrijven. Maar mijn pen zweeft boven het papier en het enige dat in mijn hoofd zit, alsof het een boek van Charles Bukowski is:

Ik moet steeds denken aan dat meisje. Dat bebrilde blonde blauwogige meisje met die krullen, die glimlach, dat heerlijke lijf en de volkomen onaantastbaarheid van haar bestaan, waar ik niet bij kan komen. Ik denk aan een ander meisje. Zij woont enorm ver weg, heeft een schattig snoetje met een ringetje door haar neus; heeft prachtig bruin haar, houdt net zoals ik van Muse, en schrijft me altijd prachtige brieven met lieve woorden. Een volgend meisje knalt daar tussendoor. Met haar een kortstondige stomende affaire gehad waar ik op dit moment geen gedachten aan vuil wil maken! Hallo, ik wil me focussen! Maar voordat ik mezelf op mijn kop heb gegeven voor de vorige gedachtes, komt een nieuw meisje de hoek om rollen. Nee hè, niet mijn ex… Daar zit ik nu echt even niet op te wachten. Hoe los je die gedachte op? Nieuw meisje! Die ene roodharige schoonheid met de sproetjes en de schaterlach die de ramen doet trillen. Waarom was ook weer… oh ja, die is pot geworden. Wat zei Oscar Wilde ook alweer? “Women are made to be loved, not understood.” Ja, die spreuk gaat wel op binnen mijn romantische escapades. Stop, Thijs, focus! En die pen blijft maar boven het papier zweven, alsof er een magnetisch veld tussen zit.

Maar dat ene moment… Dat moment dat de punt van de pen pijnlijk het papier raakt. En de pen begint te bewegen. Te zwieren, te zwerven, te hakkelen, te prikken. Alle gedachten over vrouwen lossen op. Ik zing. Ik durf de liefde te bedrijven met het papier. De omgeving is alleen nog lucht. Een beetje zuurstof. En centimeter voor centimeter ontstaat er iets. Er ontstaat een verhaal. Een gedicht. Een spinsel. Een aforisme. Misschien een toneelscène! Mocht ik bij herlezing walgen van hetgeen op papier staat, op dit moment is me dat om het even. De sterren trekken gelijk, de zon draait overuren, de Verlichting (hoofdletter V) vloeit als de Niagara uit mijn brein. Genialiteit! In mijn geest verschijnen beelden. Ik op boektours, borsten signerend, ik in Zweden als ik de Nobelprijs voor de Literatuur in ontvangst neem, ik die bij De Wereld Draait Door Nico Dijkshoorn op zijn nummer zet (mag ik dat zeggon, ja dat mag ik zeggon); ik die als popster mijn boeken aanprijs over de hele wereld. Onoverwinnelijk!

Na een aantal minuten in zalige onwetendheid raakt de realiteit me weer. Als een klap in het gezicht. Dit keer geen vrouwen. De jaarnota van de elektriciteit. De kou die zich in mijn huis begint te manifesteren. De inkt uit mijn pen die op raakt. Mijn tranende ogen, omdat ik mijn bril vergeten ben op te zetten. Kramp in mijn vingers. Terwijl ik mijn hoofd in mijn hand laat rusten schiet me ineens iets te binnen. Hoe laat is het? 15:05. Shit, sollicitatiegesprek vergeten! Verdomme!

Ik doe verwoede pogingen om weer te schrijven. Geen pen, dan maar met een potloodje. Maar het gaat niet. Het lukt niet. Zelfs mijn personages lijken me vanaf het papier toe te roepen: “Dude, give it up!” Ik wil het potlood in twee stukken breken en weggooien.

Ik open de laatste pagina van mijn boekje. En dit is wat ik spel.

F-R-U-S-T-R-A… krak!

Mijn punt breekt af.

Leespen

Ik zat laatst in de tram naar huis. Ik kwam van werk, het was rond een uur of half acht, ik reed met lijn 25 over de Beijerlandselaan. De conducteur was zijn ronde aan het doen. Voor niet-trammers: hij loopt dan met eenzelfde kastje als de controleurs in de metro en de trein en checkt je kaartje even. Een hele goede zaak dat ze er zijn en negen van de tien conducteurs zijn hele aardige mensen.

Vlak voordat we bij de halte Beijerlandselaan kwamen, was de conducteur mij genaderd. Een stukje voor mij zat een jongen van een jaar of 28, met een koffertje in zijn hand. Ik had de gehele rit al gebiologeerd naar dat koffertje zitten kijken. Er stond aan de ene kant niks, maar toen hij het omdraaide las ik 'Holy Qur'an Reading Pen'. Bij nader onderzoek kwam ik er thuis achter dat dit een object is om de Koran mee te lezen en hem beter te begrijpen. Ik vond het ontzettend boeiend om die jongen met dat koffertje te zien zitten. Was hij onderweg naar Koranschool? Kwam hij er net vandaan? Ging hij soms voor het eerst de Koran lezen? Ik vond het een sereen gezicht.
Toen de conducteur stilstond bij deze jongen en zijn kastje gereed hield, draaide de jongen zijn hoofd naar de conducteur. Hij stond op, pakte uit zijn broekzak een stapeltje pasjes, met bovenop zijn chipkaart. Terwijl hij de pas tegen het apparaat hield, sprak hij. "Ik vind het belachelijk dat je mij nu al voor de tweede keer controleert. Je moet beter opletten als je je ronde door de tram maakt, vriend. Het slaat toch nergens op, je hebt net mijn kaartje al gezien!" De conducteur bleef rustig en zei dat het toch geen probleem is om twee keer je kaartje te laten zien. "Maakt me niet uit! Volgende keer beter opletten! Dat moet je leren, vriend!" Hierop reageerde de conducteur weer, nog altijd kalm, met een kort "iedereen kan een fout maken". Morrend en met een kwaad gezicht ging de jongen weer zitten.

Wat mij zo deed schrikken van dit tafereel was de wijze waarop de jongen, die net zo'n prachtige indruk op mij had gemaakt, nu zo vilijn uit de hoek kwam tegen de conducteur (die nogmaals gewoon zijn werk doet). Ik vond het zo niet kloppen met het beeld van de intens studerende jongen, dat ik in mijn hoofd had.

Begrijp me niet verkeerd, het interesseert me geen reet dat die jongen toevallig een Koran Pen bij zich had, al was het een Torah, Bijbel of een Boeddhistisch geschrift geweest. Ik vond het contrast zo schrikbarend.

Je ziet zo vaak onbekenden in de tram, trein of metro zitten. En van sommige mensen bedenk je iets, je maakt je eigen beeld. Er ging blijkbaar van alles in die jongen om, waar ik verder geen weet van had. En dat botste met mijn beeld van hem.

Weer wat geleerd!

Tofik & Sap

Er is uiteraard al genoeg over gezegd en geroepen, de strijd tussen Tofik en Jolande. Ik moet eerlijk zeggen dat ik de aandacht ervoor nogal overdreven vind. Om nog eerlijker te zijn, ik vind het volslagen belachelijk. De strijd is namelijk al gestreden, lieve mensen. De gemiddelde Nederlander zou dan zeggen "stop met aandacht trekken". Maar kennelijk zijn we al zo dat we dit nieuws vinden. En er dus elke dag uitgebreid over rapporteren.

Grappig genoeg heb ik nog niemand een artikel zien schrijven over de positieve kanten van onze Toffee. En waarom hij het absoluut zou moeten worden.

Niet dat ik daar een argument voor heb. Ik vind het volkomen verkeerd getimed, zo niet de doodsteek voor de aanhang van GroenLinks. Dat er dus kennelijk niemand in zijn sociale omgeving is geweest die tegen hem zei dat hij het misschien niet net voor de verkiezingen zou moeten doen. Laat staan net na het Lente-akkoord. Ook vind ik dat Toffie niets beters te melden heeft dan Sap. Een inhoudelijk woord is er nog uit, laat staan een regelrechte volzin die mij overtuigt dat hij het beter zal doen dan het Lente-akkoord dat ons door deze moeilijke tijd heen zal sleuren.

Maar daar zal je Tof niet over horen! Met een stalen gezicht (want een glimlach is moei-lijk) verkondigt hij dat hij het 'anders' zal doen. Sterker nog, om zichzelf nog verder in te halen, komt hij nu met het voorstel om samen met D66, de PvdA en de knuffelPartij voor de Dieren een nieuwe partij te vormen! En wie denk je dat er dan lijsttrekker en boegbeeld wordt? Juist! Marianne 'Knuffelkoningin' Thieme natuurlijk!

Want Thieme is onze veertigjarige Godin van de Kamer, laten we eerlijk zijn. Zij weet met haar daadkrachtige optredens en gevatte standpunten altijd iets teweeg te brengen. Ze durft! Ze heeft lef! Ze heeft dromerige ogen! Ze heeft een forumpagina op mokkels.nl! Én ze heeft een man! Dibi heeft nochtans alleen durf en lef getoond. Hij heeft geen dromerige ogen, geen pagina op mokkels.nl en heeft (helaas) ook nog geen man.

Waarom dan toch voor hem kiezen? Hier is het belangrijkste argument:

Geef die jongen een kans. Hij doet vreselijk zijn best. En het wordt tijd dat een voorbeeld voor de multiculturele samenleving (want dat is hij wel) ook eens in het middelpunt staat.

Dus hoop ik dat hij het wordt. Gewoon. Omdat het kan.

Functiewissel

Zo werd het in het NRC van afgelopen woensdag genoemd. De walgelijke stunt van Vladimir Poetin en Dimitri Medvedev.

Dat Poetin weer even president werd en dat Medvedev premier werd. Wat die twee hebben geflikt kan en mag toch vandaag de dag niet meer voorkomen? Ik dacht dat we byebye hadden gezegd tegen het communistische regime dat de USSR zolang in zijn greep had. Dat we de KGB hadden opgeheven, de grenzen hadden geopend, de oud-Sovjetstaten hadden vrijgelaten. Dat we kortom bezig waren om democratie in te voeren in Rusland. De democratie die met het 'glasnost' en 'perestrojka' van Gorbatsjov zo enthousiast en welwillend was ingezet. Het openbreken van het IJzeren Gordijn en de val van de Sovjetunie.

Niets is minder waar. Journalisten van o.a. de liberale krant Nezavisimaya Gazeta wordt de mond gesnoerd, vrije demonstraties worden hardhandig de kop ingedrukt en democratie lijkt verder weg dan ooit.

Hoe heeft dit zo ver kunnen komen?

In een 360 van een aantal maanden terug las ik een artikel waarin werd besproken dat de generatie waar Poetin deel van uitmaakt - de generatie die geboren werd tijdens Stalin en opgroeide tijdens Chroesjtsjov - niet anders gewend is dan dat de zaken zo geregeld werden. Kortom, er wordt dus gezegd dat Poetin en zijn trawanten niet beter weten! Er werd in het midden gelaten of dat een verzachtende factor is, maar daar leek het wel een beetje op. Maar hoe komt het dan dat er niemand is die daar melding van maakt? Dat er niemand is die opstaat en zegt dat het zo niet verder kan? En dat als er iemand is die dat doet, die van de aardbodem verdwijnt?
Het is natuurlijk volslagen krankzinnig om te zeggen dat die generatie niet beter zou weten. Natuurlijk weten ze beter. Ze hebben Gorbatsjov en Jeltsin toch meegemaakt?

Het land dat zo beroemd werd door de literatuur van Tolstoj, Toergenjew en Dostojewski. Het land dat in prachtige verzen werd beschreven door Pasternak en Poesjkin. Het prachtige toneel van Tsjechov en Gorki. Het land van de Fabergé-eieren. Het land van de Hermitage in Sint Petersburg. Van de toendra's, de steppes en de hoogvlaktes. Maar ook: het land dat zo omlaag werd gehaald door Hitler ('ondermensen'). Dat zoveel mee heeft gemaakt in de twintigste eeuw onder het juk van Joseph Stalin. De eeuwen daarvoor trouwens ook, tijdens de tsaren.

Mag dit land alstublieft zijn eer en waardigheid terug? En laten we dat doen door te beginnen met het demonstreren tegen de oligarchen en de machtswellustelingen. De Poetins de deur uit. Ruimte voor wederopbouw. Ruimte voor nieuwe waarden. Laten we hopen dat er de komende jaren iemand is die een poging waagt.

Gedichten

Auke de Leeuw, de vijftienjarige knul die een gedicht schreef over zijn oudoom, is een held. Hij schreef vanuit de volstrekte onschuld in zijn hart een prachtig gedicht, niet over de Waffen-SS, maar over de oorlog. Over het feit dat ook zijn oudoom slachtoffer was. Slachtoffer van een oorlog. En is dat niet wat we herdenken op 4 mei? Slachtoffers van oorlogen? Wie dan ook, waar dan ook, wanneer dan ook?

Ik druk het gedicht even af:

'Foute Keuze'

Mijn naam is Auke Siebe Dirk
Ik ben vernoemd naar mijn oudoom Dirk Siebe
Een jongen die een verkeerde keuze heeft gemaakt

Koos voor een verkeerd leger
Met verkeerde idealen
Vluchtte voor de armoede
Hoopte op een beter leven

Geen weg meer terug
Als een keuze is gemaakt
Alleen een weg vooruit
Die hij niet ontlopen kan

Vechtend tegen Russen
Angst om zelf dood te gaan
Denkend aan thuis
Waar Dirk z'n toekomst nog beginnen moet
Zijn moeder is verscheurd door de oorlog
Mama van elf kinderen, waarvan vier in het verzet zitten
En een vechtend aan het oostfront
Alle elf had ze even lief

Dirk Siebe kwam nooit meer thuis

Mijn naam is Auke Siebe Dirk
Ik ben vernoemd naar Dirk Siebe
Omdat ook Dirk Siebe niet vergeten mag worden.

Op het moment dat 67 jaar na dato niet gedacht mag worden aan een soldaat - die toevallig een verkeerde keuze gemaakt heeft, waardoor hij voor eeuwig 'fout' zal zijn - dan hoeft van mij de hele herdenking van 4 mei niet meer. Wel de slachtoffers in Nederlands Indië herdenken, terwijl Nederland daar walgelijke dingen heeft gedaan, maar niet de slachtoffers van het Oostfront? Dan houd ik mij niet stil. Zeker geen twee minuten. Maak dan eerst een einde aan hypocrisie (een blond meisje met blauwe ogen haar gedicht voor laten lezen, lekker dubieus).

Daar kwam gisteren nog een staartje aan. Vanuit een zonovergoten idylle in Italië aanschouwde ik dat het college van B&W in het plaatsje Vorden niet langs een graf mag lopen van tien soldaten. Dit is nota bene door de rechter bepaald! Vervolgens was er een woordvoerder (die de oorlog onmogelijk bewust heeft meegemaakt) die zei dat het een schande zou zijn en een smet op de herinnering aan de Holocaust. Volslagen krankzinnig. Ik was blij om te horen dat van de 400 aanwezigen, er 375 genoeg intelligentie hadden om er gewoon langs te lopen.

67 jaar na dato zijn ALLE slachtoffers, goed of fout, man of vrouw, verzet of niet, gewoon mensen.

Meegluren

Beste lezer, ik heb er weer eentje hoor! Ik heb een irritatie!

Ik hoor u denken 'kom maar op'!

Het is de laatste tijd mode om in de tram, staande bij de deuren, te gaan kijken naar het in-en-uit-check-apparaat op het moment dat iemand uitcheckt. Ik heb het nu al een aantal keren meegemaakt dat ik mijn kaartje voor dat apparaat hield, er een piep klonk en er tegelijkertijd iemand bovenop stond om met een verrekijker en een blocnote ernaar te kijken. Beste medereiziger, ik weet dat het openbaar vervoer van iedereen is, maar sodemieter op als ik uitcheck. Mijn saldo is mijn business, niet het jouwe. Want dan kom je erachter wat mijn saldo is, en dan? Ga je dan mijn kaart jatten en erop reizen? Alsjeblieft zeg. Of is het soms om te zien of ik wel netjes voldoende saldo heb en dan vervolgens te zeggen "Volgens mij kun je er wel een paar euro bijgooien, want je bent er bijna doorheen, maat."

Ik begrijp tegelijkertijd dat dit weer een eerste-wereld-probleem is, waar de gemiddelde weldenkende mens zijn schouders over op zal halen. En terecht. Maar ik vind het stom. Je gaat toch ook niet pinnen bij een geldautomaat en op het moment dat je op 'saldo checken' drukt, staat er iemand achter je die diep fronsend zegt dat je te weinig verdient?

En zo modderen we maar voort in onze 'door ernstige financiële crisis geteisterde' walgelijk rijke westerse wereld.

Geertje Wilders heeft zijn ware gezicht laten zien afgelopen week. Het gezicht van een populist die op het moment dat er daadwerkelijk beslissingen genomen moeten worden, de stekker eruit trekt. Laf? Ja. Voorspelbaar? Ja. Goed voor Nederland? Misschien! Laten we nieuwe verkiezingen houden. En vervolgens (zoals wel vaker in de geschiedenis) het mondiale voortouw nemen en weer een sociaal-linkse regering vormen. En met zijn allen de schouders eronder en uit die 'crisis'.

Doet u mee?

Breivik

Ik volg met een half oog het proces tegen Anders Breivik. Ik zeg half oog, omdat ik de man namelijk doodeng vind. Met zijn nazigroet. En zijn ringbaardje. En zijn kleine oogjes. En zijn strakke pak. En zijn Lacoste polo. En zijn 'ik-erken-de-rechtbank-niet'.

Ik vind het een engerd. En daar had ik laatst een boeiende discussie over met mijn broer. Hij zei namelijk dat hij het een engerd vindt. En ik dacht toen ineens: vinden we hem een engerd omdat we weten wat hij gedaan heeft? Zouden we hem daarvoor al een engerd gevonden hebben? Noem je iemand een psychopatische psychopaat om hoe hij eruit ziet of om wat hij gedaan heeft? Misschien lopen er op dit moment wel mensen over straat met exact dezelfde denkbeelden, maar met de meest sympathieke gezichten die er zijn. Holleeder wordt door iedereen omschreven als een hoogst aimabel individu. Politici zeggen allemaal dat Wilders een heel vriendelijk mens is. Hitler werd omschreven als een sympathiek man.

Gelukkig weten we ook andere voorbeelden. Mao was een egocentrische perverseling. Stalin was een paranoïde megalomaan. Nero was dat ook. Caligula was een oversekste despoot. 

Wat komt hier uit?

Het zijn net mensen.

En dat is een beangstigende gedachte. Het zijn mensen. Mensen met goede en foute kanten, die toevallig een extreme opvatting ergens over hebben. Breivik is een mens. Met een aantal extreme denkbeelden. Die (helaas) gevoed worden door invloeden van buitenaf. Geen wonder dat hij claimt onschuldig te zijn. Hij heeft het gedaan, dat bekent hij ook, maar hij is onschuldig. Het nemen van 77 mensenlevens is dus 'zelfverdediging'. 

Het boek 'Wij zijn maar wij zijn niet geschift' van Tim Krabbé laat op boeiende wijze zien hoe twee sociaal moeilijke jongens doordraaien en een schietpartij houden op een school. Doordraaien ja. Want in principe (denk ik) is de mens zo niet ingesteld. Breivik is doorgedraaid. Ergens in zijn leven heeft een gebeurtenis zijn denkbeelden doen ontstaan. Daarna is hij die beelden gaan voeden met wat hij om zich heen zag. En geef iemand een strohalm voor zijn of haar denkbeelden en hij of zij maakt er een korenveld van. Je wilt graag dat die beelden gevoed worden. Dat sterkt je in je vertrouwen.

Ik denk dat zelfreflectie hierbij een grote oplossing kan zijn. Zijn die denkbeelden echt van mij? Of vind ik mezelf gewoon zo walgelijk dat ik daar anderen de schuld van geef? 

Anders Breivik: dader en mens of mens en dader?

Blues

De blues.

Wat een waanzinnige uitvinding. Wat een emotie. Wat een ellende.

De ideale muziek voor mensen die eens lekker willen zwelgen in pijn en verdriet. Is niet verkeerd. En wat zijn er prachtige composities gemaakt. Eric Clapton, Robert Johnson, John Lee Hooker, B.B. King, Jimi Hendrix, allemaal briljante bluesmuzikanten.

Ontstaan in de 'deep south' in de V.S. aan het einde van de negentiende eeuw, is de blues nog altijd een geliefd medium om 'sorrow' in kwijt te kunnen. Lekker muziek maken en tegelijkertijd kunnen huilen om je verdriet, het is een ideale combinatie. De oorsprong ligt in het einde van de lange periode van onderdrukking en slavernij van de afro-amerikaanse bevolking. Door te zingen over hun pijn en ellende deelden ze hun onvrede en ongeluk; daarnaast kregen ze zo nieuwe energie voor een nieuwe dag.

Vandaag de dag is de blues meer wijdverspreid. Iemand als John Mayer speelt niet onverdienstelijk bluesgitaar en weet vele critici de mond te snoeren. Ouwe knar Eric Clapton maakt prachtige blues.

En wat houd ik van blues. De kracht ligt hem in de eenvoud. De eenvoud van teksten ("I am so unhappy") en composities (bluesschema's van twee akkoorden) zet je op het verkeerde been. Je realiseert je niet, totdat je het hoort, hoe emotioneel sommige stukken zijn. Dan hoor je de grommende klank van een elektrische gitaar of de helle klank van een stem en je wordt onherroepelijk meegezogen.

Nu hoor ik u denken, beste lezer, dat u wel een voorbeeld zou appreciëren. Dat snap ik. Komt 'ie.

Jimi Hendrix - Midnight Lightning
Eric Claption - Walkin' Blues
John Lee Hooker - Bluebird
Robert Johnson - They're Red Hot
Jimmie Vaughan - Dengue Woman
B.B. King - The Thrill Is Gone

Have fun!

Heilig of hoerig?

Ik moest voor dramaturgie een essay schrijven met als stelling 'heilig of hoerig?'

Zie hier:

Heilig of hoerig?

een kort essay van Thijs Miedema

Wat is heilig? Volgens de Van Dale is de eerste betekenis “zonder zonde, rein of volmaakt”. Dat impliceert dat alles dat heilig genoemd wordt, automatisch volmaakt is. Laat dat nou de grootste paradox zijn in de geschiedenis van de mens. Deze betekenis laat heel duidelijk zien dat ‘heilig’ iets volledig subjectiefs is. Er is geen mens of object zo volmaakt dat de hele wereld er hetzelfde over denkt. Behalve Moeder Teresa en Majoor Bosshardt dan.

Wat is hoerig? In de Van Dale is geen betekenis opgenomen van hoerig. Als men het woord uitpluist ziet men de betekenis ‘als een hoer’. De prostitutie is niet alleen een van de oudste, maar ook meest verguisde beroepen ter wereld. Vele mannen bezoeken de dames van lichte zeden, vele mensen hebben er een (uitgesproken negatieve) mening over. Er zijn vandaag de dag meisjes van veertien die zich volgens sommigen kleden als ‘hoer’; volgens anderen is dat ‘sexy’. Ook hier overheerst de subjectiviteit.

Is een hak van tien centimeter sexy en een hak van dertien centimeter hoerig?

Is een tempel van Boeddha heilig en een moskee de uiting van een ‘gevaarlijke ideologie’?

Komt het niet allemaal op hetzelfde neer? Dat er dus mensen zijn die een andere mening hebben dan anderen? Dat het hebben van een mening iets van alle tijden en van alle generaties is? Dat een mening gewoon iets is om je aan vast te houden?

Bij ons op school wordt geleerd dat zoveel mogelijk dingen ontheiligd moeten worden. Ik ben het daarmee eens. Hoe minder dingen heilig gevonden worden, des te makkelijker komt de waarheid naar voren. Let wel, de waarheid zoals ik hem vaststel.

Maakt dat meer dingen hoerig? Moeten sommige zaken niet heilig blijven? Of is het zo dat als we ergens een taboe vanaf halen, er iets anders is waar een nieuw taboe op ontstaat?

De stelling ‘heilig of hoerig’ roept bij mij meer vragen op dan antwoorden. Ik heb geen antwoord. Niemand heeft een antwoord, en tegelijkertijd denkt iedereen het antwoord wel te hebben.

Betrek ik het op mijn vak: het feit dat er geen eenduidige mening is, zal zorgen dat theater van alle tijden zal zijn. Want er zal altijd iets zijn om over te discussiëren. Een onderwerp om het met elkaar oneens te zijn. 

Jezelf opnieuw (uit)vinden

Hoe kun je jezelf nou vinden? Je kijkt in de spiegel en voila! Zou je denken.

Zo simpel ligt het volgens mij niet.

S¢ren Kierkegaard zei het volgende: "Het leven kan alleen achterwaarts begrepen worden; we moeten het echter voorwaarts leven."

Zit een kern in. Hoe vaak heb je niet dat je denkt dat datgene dat je toen gedaan hebt best wel beter had gekund? Of dat je die ene persoon eigenlijk meer mist dan je toe zou willen geven? Dat je dus bepaalde dingen anders had willen doen? Er zijn mensen die claimen dat ze nergens spijt van hebben. Gewaagd. Ik heb best spijt van bepaalde dingen. Spijt dat ik af en toe niet vaker nee heb gezegd. Of misschien in sommige situaties juist iets makkelijker ja. Dat ik sommige dingen niet gewoon ben aangegaan. Dat ik andere dingen ver van me had gehouden. Alleen heb ik niet (meer) de innige wens om die dingen terug te draaien. Gebeurd is gebeurd.

Al deze dingen leiden op een gegeven moment tot het 'vinden' van jezelf, denk ik. In de spiegel kunnen kijken en daadwerkelijk tevreden kunnen zijn met wat je ziet. Is dat niet waar we uiteindelijk allemaal naar zoeken? Dat de gejaagdheid en de 'sturm und drang' van onze adolescentie weg wordt geveegd, de rebellie wat afzwakt en de emoties wat minder heftig zijn?
Ik hoorde Brad Pitt onlangs zeggen dat nu hij ouder wordt, zijn gedachten wat minder snel gaan. Lijkt me heerlijk. Dat je dus echt een uur ergens in alle rust over na kunt denken. Zonder onderbroken te worden door dat ene liedje dat al uren in je hoofd zeurt. Of die tekst die je nog wilt schrijven. Of dat boek dat je echt vandaag uit moet lezen!

Maar hoe komt het dan dat zoveel mensen blijven hangen in hun eigen vicieuze cirkel? Dat ze gewoonweg niet bereid lijken te zijn om daar iets aan te doen? Het ontvluchten van je 'lot' en echt gaan voor het volledig opnieuw ontdekken van jezelf?

Ik denk dat het de angst is.

Ik had ooit eens een gesprek met Johannes, jaren terug. In onze oneindige wijsheid (zoals alleen 17-jarigen die voor het eerst sigaren paffen en bruin bier drinken wijs kunnen zijn; diep in de nacht op een bankje; filosoferend over hoe wij het eens even helemaal anders gaan doen) kwamen wij tot de conclusie dat de grootste angst van de mens is: de controle verliezen.
Geestig is dat ik na al die jaren dat nog steeds zie als een waarheid van jewelste. Het is op werkelijk alles toe te passen. Angst voor de dood? We bedenken een hiernamaals. Angst voor ziekte? We gaan sporten en 'gezond' eten totdat we erbij neervallen. Angst voor de liefde? We worden allemaal 'hippe singles'. Angst voor de waarheid? We bedrijven 'politiek'.

Laten we de angst achter ons laten. Onszelf lekker gaan ontdekken. Dan worden we allemaal een stuk gelukkiger.